Πως μπορεί να μεταβληθεί το pH του αίματος ;

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗ ΟΞΕΩΣΗ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ

(pH αίματος <7)

Η μεταβολική οξέωση είναι μία διαταραχή της οξεοβασικής ισορροπίας, η οποία έχει ως κύριο χαρακτηριστικό της το χαμηλό αρτηριακό pH, καθώς και μειωμένη συγκέντρωση HCO₃ στο πλάσμα. Η μεταβολική οξέωση θα προκύψει όταν στον οργανισμό προστεθούν Η⁺ ή αφαιρεθούν HCO₃. Στις περιπτώσεις αυτές κινητοποιούνται οι αντιρροπιστικοί μηχανισμοί, δηλαδή μηχανισμοί οι οποίοι έχουν ως σκοπό να επαναφέρουν το αίμα στο φυσιολογικό του pH. Οι μηχανισμοί αυτοί είναι :

• Τα εξωκυττάρια ρυθμιστικά συστήματα που δεσμεύουν τα περισσότερα Η⁺.

• Τα ενδοκυττάρια ρυθμιστικά συστήματα που έχουν παρόμοια λειτουργία με τα εξωκυττάρια.

Τα βασικά αίτια της μεταβολικής οξέωσης είναι:

• Ο υπεραερισμός, που οδηγεί σε μείωση της PCO2, η οποία συνεπάγεται μείωση της συγκέντρωσης HCO3 στον οργανισμό.

• Η αυξημένη νεφρική απέκκριση οξέος, Η+, η οποία συχνά επηρεάζεται από τον μεταβολισμό

      Γενικά πάντως η μεταβολική οξέωση οφείλεται σε αδυναμία αποβολής του ημερήσιου διαιτητικού φορτίου οξέος, και παρατηρείται συνήθως σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια ή οξέωση του νεφρικού σωλήνα.

    Το πρώτο βήμα στη διερεύνηση της μεταβολικής οξέωσης είναι ο προσδιορισμός του ΧΑ (χάσματος ανιόντων) στον οργανισμό. Οι φυσιολογικές τιμές του ΧΑ, όπως προσδιορίζονται από την αρχή της ηλεκτρικής ισορροπίας, και συγκεκριμένα από την εξίσωση Na⁺ - (HCO₃^- + Cl^- ) είναι 9-14 mmol/L. Με τον προσδιορισμό του ΧΑ, οι μεταβολικές οξεώσεις χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: 

1.        Τη μεταβολική οξέωση με αυξημένο Χάσμα Ανιόντων
2. Τη μεταβολική οξέωση με φυσιολογικό Χάσμα Ανιόντων.

Σαφέστατα, η πρώτη περίπτωση είναι σοβαρότερη, καθώς όσο μεγαλύτερο είναι το χάσμα των ανιόντων, τόσο μικρότερο είναι το pH του αίματος.

Τέλος, τα συμπτώματα της μεταβολικής οξέωσης είναι:

•     Πόνος στο στήθος
•       Κεφαλαλγία(Πονοκέφαλος)
•       Μειωμένη οπτική οξύτητα
•       Ναυτία
•       Κοιλόπονος
•       Έμετος
•       Μυϊκή αδυναμία
•       Πόνοι στα οστά
•       Απώλεια βάρους (μακροπρόθεσμα)

 Σε εξαιρετικά κρίσιμη κατάσταση, η μεταβολική οξέωση μπορεί να προκαλέσει

•       Κώμα
•       Σπασμούς
•       Αρρυθμία
•       Υπόταση

Το παραπάνω διάγραμμα δείχνει την κατανομή των ασθενειών οξεοβασικής ισορροπίας και όπως φαίνεται η μεταβολική οξέωση έχει τα υψηλότερα ποσοστά.

ΠΗΓΕΣ

http://www.med.upatras.gr/site/urinary_tract/study_guide_accid_base_balance.pdf

http://en.wikipedia.org/wiki/Metabolic_acidosis (Μετάφραση)

Αλέξανδρος Λιάζος