Βιοπολυμερή

ChemMatters - Episode 2: Plastics Go Green from ACS Pressroom on Vimeo.

Διαλύματα και περιεκτικότητες Β γυμνασίου

Επανάληψη Β γυμνασίου: Διαλύματα και περιεκτικότητες

ΤΕΦΡΑ

 

Η τέφρα είναι το στερεό υπόλειμμα που μένει μετά από την καύση κυρίως γαιανθράκων και γενικότερα μετά από τις καύσεις στερεών (ορυκτών) καυσίμων, τα οποία περιέχουν ανόργανα στοιχεία. Η σύσταση και η ποιότητά της εξαρτάται από το είδος του σώματος που καίγεται.

Η ηφαιστειακή τέφρα αποτελείται από οργανική ύλη, αμμωνία, φώσφορο, οξείδια του πυριτίου, του ασβεστίου, του αργιλίου (αλουμινίου), του σιδήρου, του μαγνησίου, του καλίου, του νατρίου και του μαγγανίου, καθώς επίσης περιέχει και διάφορα ιχνοστοιχεία (κάδμιο, βάριο, βανάδιο, κοβάλτιο κ.α.)

Μια ηφαιστειακή έκρηξη γίνεται ως εξής:

1)                 Καθώς οι πλάκες συγκλίνουν, η μία υποχωρεί γύρω από την άλλη.

2)                 Ανάμεσα στις πλάκες και σε μεγάλη πίεση δημιουργείται το μάγμα.

3)                 Λόγω θερμότητας και πίεσης, το μάγμα διεισδύει στις ρωγμές των πετρωμάτων και ανεβαίνει στην επιφάνεια στην επιφάνεια της γης, προκαλώντας εκρήξεις.

Η ηφαιστειακή τέφρα μπορεί να έχει πολλές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Πρώτα απ’ όλα, μειώνει την θερμοκρασία κατά 5 με 6 βαθμούς στα κράτη που επηρεάζει. Αυτό συμβαίνει διότι τα σωματίδια τέφρας εμποδίζουν τις ακτίνες του ήλιου και τις απορροφούν. Ρυπαίνει επίσης την ατμόσφαιρα, καθώς παράγονται μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του θείου και μονοξειδίου του άνθρακα, αλλά και σκόνης. Βέβαια, σε μικρές ποσότητες, μπορεί να αποδειχθεί ευεργετική για τα εδάφη στα οποία θα κατακαθίσει.

 

Αλέξανδρος Λιάζος, Β1 Γυμνασίου, Σχολικό έτος 2009-2010

Πηγές: www.livepedia.org, Άτλας των επιστημών(ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)

ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΣΕ ΥΨΗΛΟ ΥΨΟΜΕΤΡΟ

Στέφανος  Ξενικάκης 

Η απόδοση σε αθλήματα μεσαίων και μεγάλων αποστάσεων, όπως η ποδηλασία, ο μαραθώνιος, η κολύμβηση, αλλά και σε στα περισσότερα ομαδικά αθλήματα, όπως είναι το ποδόσφαιρο και η καλαθοσφαίριση εξαρτάται μεταξύ άλλων, από την αντοχή. Λέγοντας αντοχή αναφερόμαστε στην ικανότητα ενός αθλητή να προσλαμβάνει, να μεταφέρει και να χρησιμοποιεί οξυγόνο προκειμένου να επιτελείται μια σειρά αερόβιων οξειδωτικών διεργασιών, με τελικό σκοπό την παραγωγή ενέργειας που είναι απαραίτητη για την επιτέλεση ενός αθλήματος με υψηλή ένταση. Όσο μεγαλύτερη η ικανότητα χρησιμοποίησης οξυγόνου τόσο και καλύτερη η αντοχή. Ο επιστημονικός όρος που περιγράφει  την αντοχή είναι η μέγιστη αερόβια ικανότητα, γνωστή και ως μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου (VO2max). Σε αθλητές αντοχής ο ρυθμός αυτός μπορεί να φτάσει και να ξεπεράσει τα 6 λίτρα οξυγόνου το λεπτό ενώ η αντίστοιχη τιμή για ένα μέσο απροπόνητο, αλλά υγιή άνθρωπο είναι γύρω στα 2 λίτρα το λεπτό.  Οι παράγοντες που καθορίζουν την μέγιστη αερόβια ικανότητα είναι εκείνοι που εμπλέκονται στη διαδικασία της δέσμευσης (πνεύμονες-αίμα), μεταφοράς (καρδιά-αίμα) και κατανάλωσης του οξυγόνου στους ασκούμενους μύες.

Παρόλο που η προπόνηση μέσα από μια σειρά βιολογικών προσαρμογών τόσο στο πνευμονικό και το καρδιαγγειακό σύστημα, όσο και στο μυϊκό συστήματος μπορεί να προκαλέσει βελτίωση της μέγιστης αερόβιας ικανότητας, πολλές φορές οι αθλητές προσπαθούν να επιτύχουν αυτό τον στόχο με τεχνητούς τρόπους. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος το επίκεντρο των προσπαθειών ήταν η βελτίωση της ποιότητας του αίματος και πιο συγκεκριμένα η αύξηση του αριθμού των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια περιέχουν αιμοσφαιρίνη (μία πρωτεΐνη) η οποία δεσμεύει και μεταφέρει το οξυγόνο στους ασκούμενους μύες κατά τη διάρκεια της άσκησης.

Πάνω σε αυτή ακριβώς τη διαπίστωση, έχει στηριχτεί ολόκληρη η ‘φιλοσοφία' και κατ' επέκταση η βιομηχανία του blood doping, με άμεσο στόχο την αύξηση της συγκέντρωσης της αιμοσφαιρίνης στο αίμα, άρα την αυξημένη μεταφορά του διαθέσιμου οξυγόνου στους ασκούμενους μυς και κατά συνέπεια την αύξηση της αντοχής. Η αύξηση της αντοχής παρατείνει το χρόνο έως την εξάντληση και επιφέρει καλύτερες επιδόσεις.

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι αύξησης του αίματος όπως: 1) προπόνηση υψομέτρου, 2) αυτομετάγγιση, 3) Ερυθροποιητίνη (EPO)  και 4) υποκατάστατα αίματος. 

Προπόνηση σε υψόμετρο θεωρείται ένα φυσικό «ντοπάρισμα αίματος». Η διαμονή και η προπόνηση σε υψόμετρα τουλάχιστον 1500 μέτρων πάνω από το επίπεδο της θάλασσας προκαλεί βελτίωση του αιματολογικού προφίλ. Η ευεργετική αυτή δράση προκαλείται λόγω της χαμηλότερης μερικής πίεσης του οξυγόνου που προάγει την αιμοποίηση στον οργανισμό των αθλητών, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο αιματοκρίτης, η συγκέντρωση της αιμοσφαιρίνης και κατά συνέπεια η αντοχή των αθλητών. Δεν είναι τυχαίο πως οι περισσότεροι χρυσοί Ολυμπιονίκες σε μαραθώνιους και άλλα αγωνίσματα αντοχής είναι Κενυάτες ή Αιθίοπες, δηλαδή αθλητές που όλο το χρόνο ζουν και προπονούνται σε μεγάλο υψόμετρο. Επίσης δεν είναι τυχαίο πως μεγάλοι ποδοσφαιρικοί ευρωπαΐκοί σύλλογοι, την περίοδο της θερινής προετοιμασίας καταφεύγουν σε προπονητικά κέντρα της ορεινής κεντρικής Ευρώπης. Επιστημονικές μελέτες των τελευταίων ετών έχουν δείξει πως το μοντέλο του "live high - train low" επιφέρει και τα μέγιστα αποτελέσματα. Με απλά λόγια αυτό το μοντέλο προτείνει η προπόνηση να γίνεται σε χαμηλότερο υψόμετρο (train low) όπου μπορεί να πραγματοποιείται έντονη προπόνηση, ενώ τις υπόλοιπες ώρες οι αθλητές να βρίσκονται σε μεγαλύτερο υψόμετρο (live high). Σε αυτά τα δεδομένα βασίζονται και οι ειδικές σκηνές υψομέτρου που έγιναν ιδιαίτερα διάσημες στους ολυμπιακούς αγώνες της Αυστραλίας.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Αυτομετάγγιση

Η τεχνική του ντοπαρίσματος αίματος με τη μέθοδο της αυτομετάγγισης στηρίζεται στην αφαίρεση-αποθήκευση 500-1000 ml αίματος ή 250 - 500 ml ερυθρών αιμοσφαιρίων και στην επανέγχυση τους στον ίδιο αθλητή πριν τους αγώνες.

Ερυθροποιητίνη (ΕΡΟ)

Ερυθροποιητίνη (ΕPO) είναι μια ορμόνη που παράγεται κυρίως από τους νεφρούς που διεγείρει τον μυελό των οστών προάγοντας την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων.

Υποκατάστατα αίματος

Στην κατηγορία αυτή ανήκουν ουσίες που αποτελούν την τελευταία λέξη της «μόδας». Τα υποκατάστατα αυτά δρουν σαν την αιμοσφαιρίνη προσλαμβάνοντας οξυγόνο από τους πνεύμονες και το απελευθερώνουν στους ασκούμενους μύες.

 

 

Πηγή : http://www.gseelassonas.gr/bolleu/proponetika-themata/oi-olumpiakes-protimeseis-ton-athleton-antokhes-proponese-se-upsometro-ntoparisma-aimatos-epo-sun.html

 

Φωτογραφία : http://www.dromeasclub.gr/ClientFiles/photo12/dromeas1226.jpg

Διαλύματα και περιεκτικότητες

 Επανάληψη Β΄ γυμνασίου  :  Διαλύματα και περιεκτικότητες

 

1. Πόσα g ΝαCℓ υπάρχουν σε 500mL δ/τος περιεκτικότητας 8%w/v σε ΝαCℓ;

Σε πόσα mL του παραπάνω δ/τος υπάρχουν 2g ΝαCℓ;

 

2. Μια μπίρα περιέχει αλκοόλ 5% vol. Αν κάποιος άνθρωπος καταναλώσει δύο ποτήρια μπίρας πόσα mL αλκοόλης εισέρχονται στον οργανισμό του ;

Το ποτήρι έχει όγκο 250mL.

 

3. Σε 270g νερού προσθέτουμε 30g ζάχαρης και σχηματίζεται ένα δ/μα. Ποια η %w/w του δ/τος σε ζάχαρη ; Πόσα g από το παραπάνω δ/μα περιέχουν 6g ζάχαρης;

 

4. Πόσα g NαΟΗ περιέχονται σε 80g δ/τος με περιεκτικότητα 10%w/w. Πόσα g νερού υπάρχουν στην παραπάνω ποσότητα του δ/τος; 

Αν προσθέσουμε 120g νερού στο παραπάνω δ/μα ποια θα είναι η νέα %w/w περιεκτικότητα του δ/τος σε ΝαΟΗ;

 

5. Σε 480g νερού προσθέτουμε 20g γλυκόζης ποια είναι η %w/w περιεκτικότητα του δ/τος σε γλυκόζη ;

Σε 180g νερού προσθέτουμε ίδια ποσότητα γλυκόζης. Ποιο από τα δύο δ/τα είναι πιο πυκνό;

Σε ποιο από τα δύο δ/τα πρέπει να προσθέσουμε νερό για να γίνουν ίσες οι περιεκτικότητες;

 

6. Ο αέρας περιέχει Ο₂ με περιεκτικότητα 20%v/v. Αν έχουμε 80mL Ο₂ ποιος ο όγκος του αέρα ; Αν υποθέσουμε ότι όλο το υπόλοιπο του αέρα είναι Ν₂ , πόσα mL Ν₂ υπάρχουν στον παραπάνω όγκο του αέρα;   

 

 

ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΝΗ

ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΝΗ    Χρήστος Βουτσάς

Η αιμοσφαιρίνη αποτελεί πρωτεϊνική (λευκωματούχο) ένωση του αίματος. Σχηματίζεται από δύο ζεύγη διαφορετικών πρωτεϊνικών αλυσίδων και τέσσερις προσθετικές ομάδες, οι οποίες ονομάζονται αίμη. Καθοριστικό ρόλο παίζει η παρουσία σιδήρου σε αυτές τις προσθετικές ομάδες, ο οποίος έχει υψηλότατη τάση σύνδεσης με το οξυγόνο και χαμηλότερη με το διοξείδιο του άνθρακα. Σύμφωνα με αυτό, γίνεται σύνδεση του οξυγόνου με την αιμοσφαιρίνη στους πνεύμονες, όπου εμφανίζεται και μεγάλη συγκέντρωση οξυγόνου, οπότε και δημιουργείται η οξυαιμοσφαιρίνη. Έτσι, είναι δυνατή η μεταφορά οξυγόνου στα τριχοειδή αγγεία, εκμεταλλευόμενη την ιδιότητα της οξυαιμοσφαιρίνης του να αποβάλλει εύκολα οξυγόνο. Το αίμα που έχει κορεστεί από οξυγόνο και έχει μεγάλη ποσότητα οξυαιμοσφαιρίνης λέγεται αρτηριακό αίμα. Αυτό καθώς φτάνει στα λεπτά τριχοειδή αγγεία διασπάται σε αιμοσφαιρίνη και οξυγόνο και έτσι γίνεται η μεταφορά του οξυγόνου στους ιστούς. Αντίστροφα, η απόθεση του διοξειδίου του άνθρακα στις πνευμονικές κυψελίδες γίνεται μέσω της απόθεσης του διοξειδίου του άνθρακα που αποβάλλεται από αυτούς ^[2], στην αιμοσφαιρίνη. Η αιμοσφαιρίνη αυτή ονομάζεται ανθρακοαιμοσφαιρίνη και το αίμα που την περιέχει έχει πιο σκοτεινό χρώμα από το αρτηριακό και ονομάζεται φλεβικό. Η ανθρακοαιμοσφαιρίνη διασπάται στους πνεύμονες και αποβάλλεται το διοξείδιο του άνθρακα. Σύμφωνα με την περιγραφή αυτού του κύκλου φαίνεται ότι η λειτουργία της αιμοσφαιρίνης αφορά στη μεταφορά οξυγόνου στους ιστούς και την απαγωγή του διοξειδίου του άνθρακα από αυτούς καθώς και ότι η αιμοσφαιρίνη υπάρχει μόνο στα ερυθρά αιμοσφαίρια και είναι αυτή ουσιαστικά που δίνει στο αίμα το χαρακτηριστικό του χρώμα, για τον άνθρωπο, τα σπονδυλωτά και κάποια ασπόνδυλα ζώα.

Η ποσότητά της στο αίμα μετριέται σε γραμμάρια (g) αιμοσφαιρίνης ανά 100 κυβικά εκατοστά (cc) αίματος. Ο ενήλικος έχει συνήθως μέσο όρο αιμοσφαιρίνης 14 g/100 cc. Ένας πρακτικός τρόπος για να υπολογίζεται ο αιματοκρίτης από την τιμή της αιμοσφαιρίνης είναι μέσω πολλαπλασιασμού της τιμής αυτής επί 3. Το γινόμενο είναι συνήθως λίγο μικρότερο από την πραγματική τιμή του αιματοκρίτη. Η ποσότητα της αιμοσφαιρίνης στο αίμα αποτελεί σημαντική διαγνωστική μέθοδο για την ιατρική καθώς μπορεί να δώσει ενδείξεις για ένα ευρύ φάσμα παθήσεων.