Άτομα – μόρια - ιόντα

Τα άτομα (=α + τέμνω) είναι πολύ μικρά σωματίδια της ύλης τα οποία συμμετέχουν στο σχηματισμό μορίων.

Δημόκριτος : “ Τα άτομα είναι άφθαρτα και αναλλοίωτα”

Τα στοιχεία τα οποία έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα είναι περίπου 112.

Τα στοιχεία μπορούν να ενωθούν μεταξύ τους κα να σχηματίσουν μόρια :

• Χημικά στοιχεία : μόρια που αποτελούνται από όμοια άτομα πχ H₂ , O₂ , P₄ , S_{8 .}
• Χημικές ενώσεις : μόρια που αποτελούνται από διαφορετικά άτομα πχ H₂O , _.H₃PO₄ , C₅H₁₀

Αναπαραστάσεις μορίων και ατόμων

Ε-1 Να γίνουν οι αντιστοιχήσεις :

Α. μόρια στοιχείου Β. μόρια χημικής ένωσης Γ. άτομο

N2 CO2 NH3 C H2

Δομή ενός ατόμου :

Το άτομο αποτελείται από ένα πολύ μικρό χώρο στο κέντρο του που ονομάζεται πυρήνας. Ο πυρήνας περιέχει θετικά φορτισμένα υποατομικά σωματίδια που ονομά -ζονται πρωτόνια (p+) και ουδέτερα σωματίδια που ονομάζονται νετρόνια (n ⁰). Ο πυρήνας έχει μικρό μέγεθος και βρίσκεται στο κέντρο ενός ατόμου το φορτίο του είναι θετικό .

Έξω από τον πυρήνα περιστρέφονται τα αρνητικά φορτι -σμένα υποατομικά σωματίδια τα οποία ονομάζονται ηλεκτρόνια (e-).

Τα άτομα είναι ηλεκτρικά ουδέτερα δηλαδή δεν έχουν φορτίο . Για να συμβεί το παραπάνω θα πρέπει ο αριθμός των πρωτονίων να είναι ίσος με τον αριθμό των ηλεκτρονίων .

Αριθμός πρωτόνια p+ =Αριθμός ηλεκτρόνια (e-).

Ατομικός και μαζικός αριθμός

Κάθε άτομο συνοδεύεται από δύο πολύ σημαντικούς αριθμούς τον ατομικό αριθμό (Ζ) : είναι ο αριθμός των πρωτονίων του στοιχείου και το μαζικό αριθμό (Α): είναι το άθροισμα των πρωτονίων και των νετρονίων μαζί :

Α=Ζ+Ν

όπου Ν= αριθμός νετρονίων .

Κάθε στοιχείο έχει το δικό του Z. Ο αριθμός Ζ χαρακτηρίζει το στοιχείο και θεωρείται “ταυτότητα” του στοιχείο.

Παράδειγμα : Ζ=17 το στοιχείο είναι το χλώριο και συμβολί-ζεται : Cl αν ο ατομικός αριθμός αλλάξει τότε το στοιχείο θα αλλάξει δηλ Ζ=18 το στοιχείο είναι το Αργό που συμβολίζεται Ar.

Π-1 Να βρεθεί ο αριθμός των υποατομικών σωματιδίων στα παρακάτω στοιχεία :

Cl : p+=17 n=35-17=18 e- =17

( στα άτομα ο αριθμός p+ είναι ίσος με τον αριθμό των e- για να είναι ηλεκτρικά ουδέτερο ένα άτομο )